In het afgelopen jaar kregen we een nieuw kabinet: het kabinet Schoof. Niet een naam die stabiliteit uitstraalt. Mijn eerste gedachte was dan ook: als het kabinet schoof, zal het wel snel vallen. Het staat echter nog, hoewel het sinds deze week wat wankel lijkt. De knuppel ligt bij het hoenderhok.

Eind vorig jaar schreef ik over de kabinetsformatie: “Twee haantjes en een moederkloek. Die verhouding wil je ook niet in een kippenren. Een mogelijke samenwerking is nog ver te zoeken. Ook niet als je er een jonge hen bij doet. Het wordt vechten, krijsen en het leidt uiteindelijk tot niets.”

Met de haantjes Wilders en Omtzigt, de moederkloek Van der Plas en Yeşilgöz als de jonge hen hebben we gekregen wat ik had verwacht. Rollebollend gaan de fractievoorzitters zonder enig respect door de Tweede Kamer. Het kabinet, dat zij zouden steunen, heeft nog weinig van hun plannen kunnen realiseren.

Deze week kraaide één van de hanen weer. Als zijn plannen niet door gaan, is dat het einde van zijn steun voor dit kabinet. Er is geen ruimte voor discussie of toetsing (vooraf) aan de juridische haalbaarheid. Een inhoudelijke beoordeling van de voorstellen is niet mogelijk. De knuppel ligt bij het hoederhok.

Nu is het afwachten of het tweede haantje zelf dat knuppeltje in het hoederhok durft te gooien. Afgaande op recente peilingen, zou dat de doodsteek betekenen voor zijn politieke ambities. Het komt nu aan op principes. Het inmiddels verzwakte haantje wordt uitgedaagd om eventueel voor een functie elders te kiezen.

De steun voor de PVV is volgens diezelfde peilingen ook aan het dalen. ‘Haantje de voorste’ en het enige lid van die partij probeert, met een forse dosis machtsvertoon, het tij te keren. Hij heeft bij de formatie al veel van zijn idealen in de ijskast moeten zetten en van de rest van zijn verkiezingsprogramma zal niet veel terecht komen.

Inmiddels heeft het kabinet, tegen de adviezen van bijvoorbeeld de Raad voor de Rechtspraak in, de asielnoodmaatregelenwet, het tweestatusstelsel en de aanpassing van de wet terugkeer en vreemdelingenbewaring van Minister Faber goedgekeurd. De Tweede Kamer ging ondertussen met kerstreces. De leden, en in het bijzonder de fractie van het NSC, krijgen de tijd om na te denken.

Na de toetsing van de Raad van State zullen de drie voorstellen op zijn vroegst medio februari naar de Tweede Kamer komen voor besluitvorming. Nog net voor het kerstreces neemt het NSC bij monde van Van Vroonhoven alvast een voorschot, dat het NSC geen oppositie zou moeten voeren. Maar misschien komt ze tijdig tot inkeer.

Ik droom stilletjes van een mooie slotconclusie: “Niet ons persoonlijke ego, maar de rechtstatelijke principes van de partij zijn belangrijk.” Zolang Omtzigt staat te stuntelen en te twijfelen voor de verzamelde pers is er een hele kleine kans dat het kabinet straks valt omdat Wilders er de stekker uit trekt.

Ik zie dus een lichtpuntje in deze donkere dagen voor Kerst, maar tegelijk weet ik haast zeker dat dit kaarsje al kort na het kerstreces wordt uitgeblazen. Het is net een Oudejaarslot. Je geniet er even van en droomt erbij van een mooi nieuw jaar, maar tenslotte moet je het doen met wat er al was.

Ondanks mijn wat sombere eindconclusie wens ik iedereen goede en vreugdevolle kerstdagen.