We zijn deze week naar een wedstrijd van het skûtsjesilen van de IFKS wezen kijken. Deze werd op dinsdag gehouden op het Slotermeer zodat we ook nog even naar de jachthaven van Sloten konden. Op de terugweg kwamen we min of meer toevallig langs het station Beekbergen, waar we een oude stoomlocomotief zagen.

De IFKS (Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen) organiseert, zoals de naam aangeeft, een open kampioenschap voor historische Friese vrachtschepen. Skûtsjes zijn platbodems die werden gebruikt voor het vervoer van onder andere turf. In verband met de ondiepe wateren hebben ze weinig diepgang en zijn, om toch de nodige lading te kunnen vervoeren, behoorlijk lang.

De bruikbaarheid en snelheid van deze zeilschepen waren uiteraard afhankelijk van het weer. Of er nu sterke wind was of nauwelijks een briesje: werken op zo'n schip was vroeger hard en zwaar. Schippers leidden zeker geen rustig leven met hoge verdiensten.

Vaak was het noodzakelijk om via de prijzenpot van door kroegbazen georganiseerde wedstrijden bij te verdienen. Deze week las ik in een artikel op internet dat het letterlijk om "spek en bonen" ging. Het was gewoon wat extra eten van de kroegbaas als prijs voor de winnaar. De kroegbaas had op zijn beurt verdiensten van de toeschouwers.

Turf wordt tegenwoordig niet meer via de vaarten en meren vervoerd, maar de lokale wedstrijden zijn gedeeltelijk bewaard gebleven. Onze dochter is bemanningslid op het wedstrijdskûtsje 'Hoop op Zegen' en doet mee aan de IFKS-wedstrijden. We volgen haar prestaties van een afstand en bezoeken jaarlijks Friesland om een van de wedstrijden bij te wonen.

Dit jaar werkte de wind niet echt mee aan een mooi kampioenschap. Herhaaldelijk moesten wedstrijden worden afgelast of de zeilroutes verlegd. Ook waren er aanvaringen met de nodige schade en er is zelfs een skûtsje met bemanning en al op het Tjeukemeer omgeslagen. 

Achteraf bleek dinsdag een van de betere dagen van het kampioenschap te zijn. Hoewel de lucht niet strakblauw was, hadden we vanaf een terras in Balk een prachtig uitzicht op een aantal van de meer dan 60 skûtsjes die meededen aan de IFKS.

We wilden gelijk even de boot van onze dochter in de jachthaven van Sloten bekijken. Bij die jachthaven vind je ook een prachtig stukje natuur met een idyllisch wandelpad. Zo werd ons uitje naar de Friese wateren een dag van ontspannen genieten.

Op de terugweg hadden we geen zin om over de snelweg te razen. We kozen voor de toeristische route over de Veluwe en passeerden aan de rand van het dorpje Lieren het Station Beekbergen.

We moesten stoppen voor een traditionele, handbediende spoorwegovergang om een trein van de Veluwse Stoomtrein Maatschappij voorrang te geven. Dit sloot perfect aan bij de sfeer van de dag.

Twee aspecten springen in het oog. Vroeger ging het vervoer bepaald niet snel, maar het was wel hard werken om de vaar- en voertuigen in beweging te krijgen en te houden. Dit staat in schril contrast met onze hedendaagse voertuigen die bijna slaapverwekkend met de hulp van adaptieve cruise control over de snelweg glijden.