Afgelopen week kwam plotseling een foto van mijn vader in beeld bij het NOS-Achtuurjournaal. Zij zonden een item uit over de aanwezigheid van Joodse gevangenen in kamp Amersfoort. Zelf was mijn vader niet van Joodse afkomst, maar toch was zijn foto herkenbaar in beeld.

Het journaal bestede afgelopen donderdag aandacht aan het feit dat het kamp Amersfoort tijdens de Tweede Wereldoorlog een grotere rol heeft vervuld bij de vervolging en vernietiging van Joden dan tot nu toe werd gedacht. Zeker in deze tijd is het van belang dat deze geschiedenis voor het voetlicht komt.

Het bekend worden van deze nieuwe historische informatie van Kamp Amersfoort draagt immers bij aan de kennis over de Tweede Wereldoorlog als geheel. Wat er gebeurde mogen we niet vergeten en we moeten uit die geschiedenis blijven leren voor het heden en een betere toekomst.

In het nieuwsitem kwam vrijwel direct een foto* van mijn vader in beeld. Voor de duidelijkheid: Hij was geen Jood, maar wel een gevangene van het Duitse regiem in de Tweede Wereldoorlog. Onder andere heeft hij gevangen gezeten in het kamp Amersfoort.

Zijn foto is opgenomen in de collectie die de gevangenen van dit kamp een gezicht geeft. Kort na mijn onderzoek naar de geschiedenis van zijn gevangenschap werd de foto toegevoegd. Dit relatief nieuwe initiatief brengt het lijden van onze voorouders dichterbij.

Het is mij onduidelijk waarom juist zijn foto zo prominent getoond werd. Frans van Steenbeek is tijdens de Tweede Wereldoorlog op verschillende plaatsen gevangen gehouden, maar heeft, in tegenstelling tot vele van zijn Joodse en andere landgenoten, de oorlog gelukkig wel overleefd.

Mijn vader was evenmin een grote verzetsheld. Hij koesterde wel een diepe antipathie tegen het nationaalsocialisme, wat leidde tot zijn passieve verzet. Hij weigerde pertinent voor de Duitse bezetters te werken en werd daarvoor, als enige in onze gemeente, op last van de SD opgepakt.

En toch vervult het mij met enige trots dat hij afgelopen donderdag weer in beeld is gekomen. Als zoon heb ik gezien wat de oorlog met mijn vader deed, ook al sprak hij er zelf niet over. 

Vooral om zijn geschiedenis door te geven aan mijn kinderen, heb ik enkele jaren geleden onderzoek gedaan naar zijn gevangenschap. De resultaten van dat onderzoek, die nu openbaar zijn, zijn te vinden via deze link.

* De foto is van de Fremdenpas die mijn vader ontving toen hij in maart 1944 vanuit kamp Amersfoort naar Duitsland was afgevoerd.