In de nieuwsberichten van deze week stond de vorming van het nieuwe kabinet centraal. Er ligt een rechts akkoord op hoofdlijnen van 26 kantjes en een budgettaire bijlage van 12 pagina’s. Beide documenten zijn te downloaden van de site kabinetsformatie2023.nl.

De verkiezingsresultaten van november 2023 hebben de vorming van deze coalitie mogelijk gemaakt. Het vertegenwoordigt een democratische keuze. De kiezers ontvangen wat zij wilden. Een zeer rechts kabinet met een akkoord op hoofdlijnen.

Het akkoord en de bijlage zijn beide het lezen waard. Vooral de bijlage laat zien hoe het nieuwe kabinet de financiering voor hun beleid ten aanzien van middeninkomens en ondernemers regelt. Voor die twee groepen meevallers door bezuinigingen op onder meer onderwijs, gezondheidszorg en sociale uitkeringen.

Beloften aan kiezers worden niet ingelost of staan in de ijskast. De veel genoemde ‘bestaanszekerheid’ en bestrijding van de armoede komt nauwelijks terug in het akkoord. De nu geboden vooruitgang zit vooral in de groep van werkenden met een middeninkomen.

Het begrip armoede wordt alleen genoemd in de context dat de (kinder-)armoede niet mag toenemen boven het niveau van het referentiejaar 2024. Anders gezegd: Er worden geen maatregelen genomen om de (kinder-)armoede te verminderen. Het mag op dit niveau blijven.

In dezelfde alinea wordt nog even een open deur ingetrapt. Als je erop vooruit wilt gaan, moet je gewoon meer gaan werken. Ik heb niet de indruk dat deze partijen ook maar iets snappen van de achterliggende oorzaken van de (kinder-)armoede in onze achterstandswijken.

De laagstbetaalden en degenen die afhankelijk zijn van een (te) lage uitkering winnen niets bij dit akkoord. De voorgenomen verhoging van het minimumloon wordt wegbezuinigd voor de dekking van de vooruitgang van de middeninkomens.

Het afschaffen van het eigen risico voor de zorgverzekering is omgezet naar een daling in 2027. De mensen met lage inkomens schieten daar niets mee op. Het lijkt een goed resultaat, maar feitelijk wordt dit voordeel bij de lage inkomens weer even zo hard teruggepakt.

Waarschijnlijk ontdekken de kiezers pas na de volgende verkiezingen voor de Tweede Kamer dat dit voordeel een lagere zorgtoeslag opleverde. De arbeidsongeschikten raken daarnaast ook de bijdrage ziektekosten arbeidsongeschikten kwijt. Zij die een lage WIA-uitkering hebben worden dus dubbel gepakt.

Ook heeft het akkoord een zeer duidelijke anti-Europa toon. De regelgeving van Europa moet worden aangepast op wat Wilders (asiel) en Van der Plas (landbouw) wenselijk achten. En dat moet gewoon gebeuren. "Als ieder denkt zoals zij, dan heeft Europa geen probleem". 

De stempassen voor de Europese Parlementsverkiezingen zijn ondertussen bij ons bezorgd. Na het invullen van de stemwijzer en het kieskompas, weet ik welke partijen en personen mijn standpunten het beste vertegenwoordigen.

Met “hoop, lef en trots” zullen de partijen van de nieuwe coalitie echter aangeven dat zij de overwinning ook in Europa verdienen. Omdat zij een akkoord hebben gemaakt en hun stem ook in Europa nodig is.

Voor onze economie is Nederland echter volledig afhankelijk van het buitenland. Het plaatsen van een hek om Nederland met een groot slot erop zal desastreus zijn voor onze economie. Samenwerking binnen en met Europa is noodzakelijk. Een Europees parlement dat een gezamenlijke visie heeft en verstandig beleid formuleert, is essentieel.

Met dat in gedachten, is het raadzaam om een of meerdere stemwijzers in te vullen voordat u op 6 juni uw stem uitbrengt op de kandidaat die u de komende vijf jaar zal vertegenwoordigen.